“Een overheidsdienst die beantwoordt aan de vereisten van de rechtsstaat, waarbij niet enkel de cijfers als enige logica gehanteerd worden, maar waar er steeds kwaliteit wordt nagestreefd binnen een redelijke termijn, zodat de rechtszoekende een antwoord krijgt op zijn vragen en zorgen en op die manier het vertrouwen in justitie wordt hersteld.”
Het individu staat centraal en moet centraal blijven staan in het rechtssysteem.Vandaar de eis naar een kwaliteitsvolle justitie De werking van het rechtssysteem heeft als belangrijkste doelstelling ervoor te zorgen dat eenieder het vertrouwen in het rechtssysteem kan behouden.
De balans is in dit opzicht zeer genuanceerd.
De rechterlijke macht moet uiteraard haar werking in vraag kunnen stellen: de kwestie van het meten en verdelen van de werklast wordt onderzocht door de twee colleges, dat van de hoven en rechtbanken en dat van het openbaar ministerie.
Dat is een opdracht en noodzakelijke evolutie van justitie naar een meer doeltreffend en moderner wijze van functioneren. Maar justitie is geen administratie. Het is ook geen private onderneming. Wij beheren geen goederen en wij creëren geen producten aan de lopende band. Magistraten:
– beslechten conflicten tussen particulieren, bedrijven of tussen de staat en burgers;
– verdedigen de belangen van de samenleving door het vervolgen of veroordelen van degenen die strafbare feiten hebben gepleegd;
– aanhoren de stem van de slachtoffers ;
– komen tot gerechtelijke beslissingen;
– geven antwoorden aan de rechtsonderhorigen.
De mens staat dus in het middelpunt van onze belangstelling.
Maar wij vrezen dat dit niet langer het geval zal zijn. Bepaalde recente ontwikkelingen dreigen van de rechterlijke macht een organisatie te maken die uitsluitend op de logica van cijfers en rentabiliteit zal uitgaan. De vraag moet echter worden gesteld: moet de rechterlijke macht noodzakelijkerwijs even rendabel zijn als een particuliere onderneming?
De gerechtelijke actoren evolueren in een systeem waarin de complexiteit van bepaalde geschillen toeneemt en waarin onophoudelijke, en soms weinig coherente wetswijzigingen elkaar opvolgen. De actoren houden het recht op de rails met veel goede wil, en dankzij hun veerkracht en de tijd die zij ondanks het gebrek aan middelen besteden. Er moet dringend worden geïnvesteerd in een efficiënt rechtssysteem opdat rechterlijke beslissingen van hoge kwaliteit binnen een redelijke termijn kunnen worden afgeleverd.
Een aantal zaken evolueren maar er kunnen vraagtekens worden geplaatst bij de oriëntatie van bepaalde ontwikkelingen.
Wij herinneren aan de belangrijkste opdracht van Justitie en van de rechterlijke macht: gerechtigheid doen geschieden!