Een performante gedigitaliseerde justitie die binnen een duidelijk wettelijk kader wordt geïmplementeerd en gefinancierd, die de verschillende actoren van justitie toelaat vanuit een digitaal dossier te werken en te handelen.
Een justitieel systeem dat modern wil zijn, moet absoluut worden ondersteund door efficiënte IT-middelen die beantwoorden aan de behoeften van de gebruikers.
Ondanks de politieke wil en de ter beschikking gestelde middelen beschikt de Belgische justitie nog steeds niet over dergelijke middelen. Bijvoorbeeld:
– er is niet één systeem voor alle actoren in de civiele of strafrechtelijke keten, hetgeen leidt tot dubbele invoer en tijdverlies bij de follow-up van zaken;
– het in 2018 ingevoerde “Mach”-systeem voor het beheer van rechtszaken bestrijkt niet alle zaken die door de rechterlijke instanties en het openbaar ministerie worden beheerd. Veel zaken of rechterlijke instanties werken met andere beheerssystemen (b.v. jeugdrechtbanken, onderzoeksrechters, arbeidsrechtbanken, enz;)
– Dit Mach-systeem (opgezet in het begin van de jaren 2000) bleek meteen na de invoering verouderd, traag en niet erg gebruiksvriendelijk te zijn. Het beantwoordt in het geheel niet aan de behoeften van de gebruikers;
De initiatieven die de huidige minister van Justitie dankzij de Europese financiering heeft genomen, kunnen alleen maar worden toegejuicht, maar gezien de achterstand van tientallen jaren op dit gebied, moet deze investering op lange termijn worden volgehouden, wil zij niet tevergeefs zijn.
Daarom eisen wij dat het rechtssysteem ook op IT-gebied eindelijk de 21e eeuw binnenstapt. Nieuwe computers en schermen zijn niet meer dan lege hulzen als ze geen moderne software bevatten. Daarom moeten het huidige Mach-systeem en andere case management-systemen dringend worden vervangen door één enkel, gebruiksvriendelijk en performant systeem dat geïntegreerd is met de andere actoren in het civiele en strafrechtsysteem.
Voorts onderschrijven wij de aanbevelingen van de CEPEJ in haar op 8 en 9 december 2021 aangenomen actieplan 2022-2025 inzake “Digitalisering voor een betere rechtspleging”, en in het bijzonder:
o Efficiëntie en kwaliteit van justitie: ondersteuning van de digitalisering van de administratie en het beheer van rechtbanken en parketten;
o Transparantie van justitie: bevordering van de digitalisering om de kennis van justitie in het algemeen, en met name van de duur van procedures, te verbeteren;
o Samenwerkingsjustitie: toepassen van relevante digitale instrumenten voor de interconnectie tussen deelnemers aan gerechtelijke procedures (rechters, openbaar ministerie, advocaten, andere justitiële beroepsbeoefenaren, gebruikers);
o Menselijke rechtspleging: rechters, openbare aanklagers, hun teams en andere beroepsbeoefenaars op justitieel gebied op passende wijze ondersteunen, zodat zij hun essentiële rol ook aan de digitale omgeving kunnen aanpassen;
o People-centred and accessible justice: ondersteuning van justitieel personeel en gebruikers met opleiding om ten volle gebruik te maken van digitale instrumenten.
